Kitabı Okurken:
- Kitap hangi amaçla kaleme alınmıştır?
- Kitabın içeriği amacına uygun mu?
- Kitabın bölümleri amacına uygun mu?
- Bölümler arası irtibatlar nasıl sağlanıyor?
- Kitabın konusu nedir?
- Yazarın ele aldığı konuya şahsi katkıları ve konuya ilişkin iddiaları var mı?
- Yazarın katkıları/iddiaları ne ölçüde başarılı/tutarlı?
- Amacı ve konusu göz önünde bulundurulduğunda kitapta eksik bırakılan konular var mı?
- Kitabın üslubu nasıl?
- Yazar konuyu başarılı bir üslupla okuyucuya aktarabiliyor mu?
- Anlaşılmayı zorlaştıracak ifadeler veya kapalı cümleler yoğun mu?
- Kitabın kurgusu ele alınan konuya uygun mu?
- Yukarıdaki sorular çerçevesinde okuma esnasında notlar alınmalı.
- Kitap bittiğinde notlar gözden geçirilmeli, gerekli yerlerde notların alındığı bazı bölümler tekrardan okunmalı.
- Notlar önem sırasına göre düzenlenip inceleme yazısının kurgusuna göre sıralanmalı.
Kitabı İncelerken:
- İncelemeye uygun bir başlık
- Kitabın künyesi (yazar adı, -tercüme ise- mütercim adı, -derleme ise- editör adı, yayınevi, baskı yılı, baskı yeri, sayfa sayısı) parantez içinde veya dipnot olarak verilmeli.
- Kitabı incelemeye giriş mahiyetinde bir veya birkaç paragraf
- (Tercihe göre) yazar hakkında bilgi
- Kitabın özet bir tanıtımı
- Burada kitabın her bir bölümü bir veya birkaç paragrafta özetlenebilir.
- Bu özetlerde yazarın ilgili bölümdeki amacı doğru tespit edilmeli ve özet buna uygun yapılmalıdır.
- Yazı okur kitlesine uygun bir şekilde kaleme alınmalıdır.
- Kitap inceleme yazısı -genellikle- kitabı hiç okumamış bir okur dikkate alınarak yazılmalıdır.
- Kitabın özetinin hacmiyle orantılı değerlendirmeler
- Kitap inceleme yazısı, kitap tanıtımı veya raporundan farklı olmalıdır.
- İnceleme yazısının bir odak noktası, ana fikri olmalıdır.
- Kitabın neyi başardığı, okura neyi aktarmak istediği doğru tespit edilmelidir.
- İnceleme yazılacak kitaba dair zihinde bir veya birkaç problem/odak noktası belirlenip yazı buna göre kurgulanmalıdır.
- Yazının giriş, gelişme ve sonuç bölümleri inceleme yazarının zihnindeki probleme/odak noktasına uygun olmalıdır.
- Kitaba yönelik olumlu-olumsuz değerlendirmeler soğukkanlı yapılmalıdır.
- Kitaba yönelik eleştiriler veya tespitler, okuru ilgili eleştirinin/tespitin bağlamından haberdar ettikten sonra yapılmalıdır.
– Yukarıda sıralanan kriterlere ek olarak yazım hataları, kitabın biçimsel özellikleri veya yayınevine dair değerlendirmeler yapılabilir.
– Kendi içerisinde tutarlı ve bütünlüklü olmak kaydıyla inceleme yazarı farklı bir kurgu ve üslupla yazısını kaleme alabilir.
– Yazılar 250-2000 kelime arasında ve Word formatında olmalı.
– Genellikle Times New Roman veya benzeri yazı stilleri kullanılmalı.
– Yazının biçimsel özelliklerine (satır arası boşluklar, iki yana yaslama, noktalama, paragraf geçişleri) dikkat edilmeli.